شرایط نگهداری سدیم نیترات چیست؟ نیترات سدیم ترکیبی شیمیایی است که انحلال‌پذیری بالایی در آب دارد. این ترکیب با عناوینی همچون نیترات سودا، شوره شیلی ، نیتر سودا و نیتراتین هم شناخته می‌شود. سدیم نیترات باید در محیطی خشک، خنک و دور از تابش مستقیم خورشید نگهداری شود. همچنین، لازم است این ترکیب دور از منبع گرما یا اشتعال نگهداری شود. در این مقاله اطلاعات کاملی در خصوص شرایط نگهداری سدیم نیترات آورده شده است.
سدیم نیترات چیست؟
سدیم نیترات جامدی کریستالی شکل با فرمول شیمیایی NaNO3 می‌باشد. این ترکیب که معمولا با عنوان شوره شیلی هم شناخته می‌شود، از کاتیون سدیم (Na+) و یک آنیون نیترات (NO3-) تشکیل شده است. در دمای اتاق، سدیم نیترات به شکل جامدی کریستالی و به رنگ سفید موجود می‌باشد که در آب کاملا محلول است.
سدیم نیترات ترکیبی غیرقابل اشتعال است؛ با این وجود، این محصول یک عامل اکسیدکننده قوی است و می‌تواند با بسیاری از ترکیبات قابل اشتعال به شدت واکنش دهد. NaNO3 در دماهای بالاتر از 538 درجه سانتی‌گراد به صورت انفجاری تجزیه می‌گردد.
ذخایر غنی سدیم نیترات در برخی از کشورهای آمریکای جنوبی، همچون شیلی و پرو یافت می‌شود. از مهمترین کاربردهای سدیم نیترات صنعتی می‌توان به کودهای شیمیایی در صنایع کشاورزی و تولید پیشرانه‌های سوخت موشک در صنایع نظامی اشاره کرد.
در ادامه مطلب، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی سدیم نیترات(نیترات سدیم) به اختصار آورده شده است:
| خصوصیات فیزیکی و شیمیایی سدیم نیترات(نیترات سدیم) | |
| شکل ظاهری | کریستال‌های سفید رنگ |
| بو | بدون بو |
| انحلال‌پذیری(در 100 گرم آب) | 81.5 گرم |
| وزن مخصوص | 2.26 |
| pH | خنثی |
| نقطه جوش(°C) | 380 |
| نقطه ذوب(°C) | 308 |
شرایط نگهداری سدیم نیترات
سدیم نیترات باید در ظروف در بسته، در محیطی خشک و خنک نگهداری شود. سایر شرایط لازم برای نگهداری سدیم نیترات عبارتند از:
- سدیم نیترات باید دور از منبع گرما یا اشتعال نگهداری شود.
- انباری که در آن سدیم نیترات نگهداری می‌شود، باید دارای تهویه مطبوع باشد.
- از این محصول باید در برابر آسیب فیزیکی و رطوبت محافظت شود.
- سدیم نیترات باید دور از تابش مستقیم خورشید نگهداری شود.
- سدیم نیترات باید جدای از مواد ناسازگار، قابل احتراق و سایر موادی که به راحتی اکسید می‌شوند، نگهداری شود.
- ظروف حاوی سدیم نیترات ممکن است در صورت خالی بودن خطرناک باشند، چرا که ممکن است شامل بقایایی از محصول باشد.
- ظروف سدیم نیترات باید جدای از اسیدها و بازها نگهداری شوند.
نکات ایمنی هنگام کار با سدیم نیترات
قبل از مصرف، لازم است کلیه موارد احتیاطی و هشدارهای درج‌شده روی بسته‌بندی محصول را به دقت بخوانید و رعایت نمایید. برخی از نکات ایمنی لازم هنگام کار با سدیم نیترات در ادامه آورده شده‌اند:
- به هنگام کار با سدیم نیترات از تهویه مناسب استفاده کنید. تهویه مناسب بسیار مهم می‌باشد، زیرا از انتشار آلاینده‌ها جلوگیری کرده و از پراکندگی آن جلوگیری می‌کند.
- تولید و تجمع گرد و غبار را به حداقل برسانید.
- از تماس پوست و چشمتان با سدیم نیترات جلوگیری کنید.
- ظروف خالی سدیم نیترات ممکن است حاوی باقیمانده مواد باشند، بنابراین لازم است احتیاط کنید.
- درب ظروف سدیم نیترات را بعد از استفاده کاملا ببندید.
- از تماس محصول با لباس‌ها خودداری کنید.
- از بلع و استنشاق محصول خودداری کنید.
- ظروف محصول را در معرض حرارت، جرقه و یا شعله باز نکنید.
- هنگام کار با سدیم نیترات لباس محافظ مناسب(دستکش ایمنی و روپوش آزمایشگاهی) بپوشید.
- هنگام کار با سدیم نیترات بهتر است از ماسک‌های مخصوص آزمایشگاه استفاده کنید.
- هنگام کار با سدیم نیترات لازم است از عینک ایمنی استفاده کنید(امکان پاشیدن محلول‌ها وجود دارد).
- محل کارتان باید مجهز به امکانات شستشوی سریع باشد.
پایداری سدیم نیترات
سدیم نیترات در شرایط نرمال و تحت دمای نرمال پایدار می‌باشد. موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- دمای مناسب برای نگهداری سدیم نیترات بین 15 تا 25 درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
- در دماهای بالاتر از 380 درجه سانتی‌گراد ممکن است سدیم نیترات دچار تجزیه حرارتی شود. بنابراین باید شرایط به گونه‌ای باشد که محصول در دماهای مناسب نگهداری شود.
- سدیم نیترات با مواد قابل اشتعال واکنش می‌دهد. بنابراین باید جدای از این مواد نگهداری شود.
مواد ناسازگار با سدیم نیترات صنعتی کدامند؟
سدیم نیترات با اسیدها واکنش می‌دهد و بخارات سمی دی اکسید نیتروژن منتشر می‌کند. این محصول باید دور از منبع حرارت، شعله، جرقه و … نگهداری شود.
تماس با موارد زیر ممکن است موجب انفجار گردد:
- فسفید بور
- سیانید
- تیوسولفات سدیم
- هیپوفسفیت سدیم
- گوگرد
- پودر آلومینیوم و اکسید آلومینیوم
همچنین از مجاورت این محصول با کلیه موادی که قابلیت احیا سریع از نظر جذب اکسیژن و حریق دارند(مانند انواع کربوهیدرات‌ها و …)، باید خودداری شود.
پرسش‌های متداول
شرایط نگهداری سدیم نیترات چیست؟
سدیم نیترات باید در ظروف دربسته، در فضایی خشک و خنک نگهداری شود. همچنین این محصول باید دور از منبع گرما و حرارت نگهداری شود. در نظر داشته باشید فضای نگهداری سدیم نیترات باید دارای تهویه مناسب باشد.
شکل ظاهری سدیم نیترات در دمای اتاق به چه صورت است؟
در دمای اتاق، سدیم نیترات به صورت جامد کریستالی و سفید رنگ موجود است که در آب بسیار محلول می‌باشد.
در صورت گرم شدن سدیم نیترات چه اتفاقی می‌افتد؟
سدیم نیترات در اثر حرارت دادن تجزیه شده و نیتریت سدیم و گاز اکسیژن بی‌رنگ و بی‌بو تولید می‌کند.
سدیم نیترات اسیدی است یا بازی؟
سدیم نیترات خنثی است. سدیم نیترات از واکنش یک باز قوی و یک اسید قوی تشکیل شده است. بنابراین این محصول خنثی است و pH آن حدود 7 می‌باشد.
دمای مناسب برای نگهداری سدیم نیترات چیست؟
دمای مناسب برای نگهداری سدیم نیترات(نیترات سدیم) بین 15 تا 25 درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
مواد ناسازگار با سدیم نیترات کدامند؟
سدیم نیترات یک عامل اکسیدکننده قوی است. این ترکیب با مواد قابل اشتعال، بسیاری از ترکیبات آلی، منیزیم و … واکنش شدید داده و اغلب باعث آتش‌سوزی و انفجار می‌گردد.
